Türkiye’nin dört bir yanındaki eşsiz yerel zenginlikler, Ülke TV’nin “Değerlerin Daveti” programıyla hafta sonları ekranlara taşınıyor.
Program, coğrafi işaretlerle uluslararası alanda tescillenmiş ve korunmuş, ülkenin kültürel ve doğal mirasını oluşturan değerleri mercek altına alıyor. Tarım ürünlerinden nadir endemik türlere, köklü el sanatlarından ağız sulandıran yöresel lezzetlere kadar geniş bir yelpazede yer alan değerler, program aracılığıyla geniş kitlelere tanıtılıyor.
“Değerlerin Daveti”nin temel amacı, Türkiye’nin yerel ürünlerini ve sanatını ulusal ve uluslararası pazarlarda markalaştırma çabalarına destek olmak. Gaziantep baklavasından Konya’nın etli ekmeğine, Erzurum’un göz alıcı Oltu taşına kadar birçok bilinen değerin yanı sıra, henüz patentlenmemiş veya yeterince tanınmayan yerel ürün ve el sanatlarını üreten kişi ve kurumlar da bu program sayesinde önemli destek ve teşvik mekanizmaları hakkında bilgilendiriliyor.
Program, yerel üreticileri ve sanatçıları bilinçlendirerek, onların ulusal birliğe ve ülke ekonomisine katkı sağlamalarına olanak tanıyor. Kendi topraklarımızın özgün tatlarını, dokularını ve hikayelerini barındıran bu değerlere sahip çıkan “Değerlerin Daveti”, her hafta sonu Ülke TV ekranlarında izleyicileri bekliyor. Bu eşsiz yolculukla Türkiye’nin saklı kalmış hazinelerini keşfederken, yerel ekonomiye ve kültürel çeşitliliğe verilen desteğe tanık olacaksınız.
Bugünün ürünü: Paşa Helvası
Kütahya Paşa Helvası. Hem Osmanlı saraylarının inceliğini taşıyan bir hikayeye hem de nesilden nesile aktarılan özenli bir üretime sahip olan bu tatlı, coğrafi işaretiyle de bu mirası resmen taçlandırıyor.
Eşsiz bir lezzet yolculuğu: Üretim aşamaları
Kütahya Paşa Helvası’nın üretimi, geleneksel yöntemlere sadık kalarak gerçekleştirilen, sabır ve ustalık isteyen birkaç aşamadan oluşur. Bu süreç, helvanın kendine has dokusunu ve lezzetini kazanmasını sağlar.
Hazırlık ve Kaynatma (Şerbetleme): Üretimin ilk adımı, temel bileşen olan şekerin uygun miktarda su ile karıştırılıp kaynatılmasıdır. Bu karışım, helvanın iskeletini oluşturacak şerbeti meydana getirir.
Çöven Suyu Dokunuşu: Bu aşamada, helvaya beyaz rengini ve lifli yapısını veren kilit bileşen olan çöven bitkisinin suyu (özü) devreye girer. Kaynayan şerbete eklenen çöven suyu, sürekli karıştırılarak “ağartma” veya “köpürtme” denen süreci başlatır.
Çekme ve Yoğurma (Ustalık Aşaması): Karışım, istenen kıvama ve beyazlığa ulaştığında, özel bir tahta üzerinde elle veya makine yardımıyla çekilir ve yoğrulur. Bu aşamada, helva adeta bir pamuk yumağına döner; lif lif ayrılan, uzayan ve elastik bir yapı kazanır. Bu çekme işlemi, Paşa Helvası’nın o meşhur tel tel dokusunu oluşturur.
Tahinin Lezzetle Buluşması: Geleneksel Paşa Helvası’nda bu aşamada, Kütahya’nın kalitesiyle ünlü susam ve tahini eklenir. Tahinin yoğun aroması, helvanın tatlılığını dengeler ve karakteristik lezzetini tamamlar.
Kalıplama ve Dinlendirme: Son kıvamını alan helva, özel kalıplara dökülerek veya küpler halinde kesilerek şekillendirilir. Ardından dinlenmeye bırakılarak son halini alır ve servise hazır hale gelir.
Çeşitleri ve kullanım şekli
Paşa Helvası’nın en bilinen ve geleneksel hali tahinli ve küp şeklindeki versiyonudur. Ancak günümüzde, lezzet çeşitliliğini artırmak amacıyla farklı tatlarla zenginleştirilmiş çeşitleri de üretilebilmektedir:
Klasik (Tahinli) Paşa Helvası: Susam ve tahinin baskın olduğu, geleneksel tarifin aslıdır.
Sade Paşa Helvası: Tahin kullanılmadan, sadece temel malzemelerle üretilen, daha hafif bir versiyonudur.
Fındıklı, Fıstıklı veya Cevizli Çeşitler: Çekme aşamasında veya kalıplanmadan önce helvaya kuruyemişler eklenerek farklı tat ve çıtırlık katılır.
Kakaolu Paşa Helvası: Modern damak zevkine uygun olarak kakao ilavesiyle renklendirilen ve tatlandırılan bir versiyonudur.
Hangi ürünlerle birlikte kullanılır?
Paşa Helvası, başlı başına bir lezzet şöleni olsa da, özellikle şu ürünlerle mükemmel bir uyum içindedir:
Türk Kahvesi: Acı ve sert Türk kahvesi, helvanın tatlılığını dengeleyerek klasik bir ikram üçlüsü oluşturur.
Çay: Özellikle ince belli bardakta demli bir çay, Paşa Helvası’nın yanında ferahlatıcı bir eşlikçidir.
Süt ve Sütlü Tatlılar: Kimi zaman kahvaltılık olarak ekmeğe sürülerek veya tahin-pekmez karışımıyla birlikte tüketilir.
Meyveler: Özellikle hafif ekşi veya sulu meyveler (çilek, nar taneleri gibi) Paşa Helvası ile tatlı-ekşi dengesini kurarak hoş bir kontrast oluşturur.
Coğrafi işaret ve tescil tarihi
Kütahya Paşa Helvası, üretimindeki özgünlük ve bölgeyle olan tarihi bağının tescili için Türk Patent ve Marka Kurumu’na başvurmuştur.
Kütahya Paşa Helvası, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından 2020 yılından itibaren korunmak üzere 05.01.2021 tarihinde Mahreç İşareti olarak tescil edilmiştir.
Bu tescil, Paşa Helvası’nın sadece Kütahya’ya özgü geleneksel üretim teknikleri ve hammaddelerle üretilebileceğini garanti altına alır. Bu sayede, yüzyıllık bu lezzet mirası, korunarak geleceğe güvenle aktarılmaya devam edecektir.
