Türkiye’nin dört bir yanındaki eşsiz yerel zenginlikler, Ülke TV’nin “Değerlerin Daveti” programıyla hafta sonları ekranlara taşınıyor.
Program, coğrafi işaretlerle uluslararası alanda tescillenmiş ve korunmuş, ülkenin kültürel ve doğal mirasını oluşturan değerleri mercek altına alıyor. Tarım ürünlerinden nadir endemik türlere, köklü el sanatlarından ağız sulandıran yöresel lezzetlere kadar geniş bir yelpazede yer alan değerler, program aracılığıyla geniş kitlelere tanıtılıyor.
“Değerlerin Daveti”nin temel amacı, Türkiye’nin yerel ürünlerini ve sanatını ulusal ve uluslararası pazarlarda markalaştırma çabalarına destek olmak. Gaziantep baklavasından Konya’nın etli ekmeğine, Erzurum’un göz alıcı Oltu taşına kadar birçok bilinen değerin yanı sıra, henüz patentlenmemiş veya yeterince tanınmayan yerel ürün ve el sanatlarını üreten kişi ve kurumlar da bu program sayesinde önemli destek ve teşvik mekanizmaları hakkında bilgilendiriliyor.
Program, yerel üreticileri ve sanatçıları bilinçlendirerek, onların ulusal birliğe ve ülke ekonomisine katkı sağlamalarına olanak tanıyor. Kendi topraklarımızın özgün tatlarını, dokularını ve hikayelerini barındıran bu değerlere sahip çıkan “Değerlerin Daveti”, her hafta sonu Ülke TV ekranlarında izleyicileri bekliyor. Bu eşsiz yolculukla Türkiye’nin saklı kalmış hazinelerini keşfederken, yerel ekonomiye ve kültürel çeşitliliğe verilen desteğe tanık olacaksınız.
Bugünün ürünü: Konya Sac Arası
Konya mutfağının incisi, incecik hamuru ve eşsiz lezzetiyle damaklarda iz bırakan Konya Saç Arası, Türkiye’nin tescilli coğrafi işaretli değerlerinden biridir. Bu özel lezzet, geleneksel yöntemlerle nesilden nesile aktarılan bir ustalığın ve kültürel mirasın ürünüdür. Peki, bu enfes lezzet sofralarımıza gelene kadar hangi aşamalardan geçiyor, hangi çeşitlere bürünüyor ve ne zaman coğrafi işaretle taçlandırıldı? Gelin, Konya Saç Arası’nın lezzetli yolculuğuna birlikte çıkalım.
Üretim aşamaları
Konya Saç Arası’nın yapımı, sabır ve ustalık gerektiren meşakkatli bir süreçtir. Başlıca üretim aşamaları şunlardır:
- Hamurun hazırlanması: İlk adım, hamurun özenle yoğrulmasıdır. Un, su ve tuz ile hazırlanan hamur, pürüzsüz ve elastik bir kıvam alana kadar yoğrulur. Hamurun kıvamı, Saç Arası’nın inceliği ve lezzeti için kritik öneme sahiptir.
- İncecik açma: En ustalık gerektiren aşamalardan biri, hamurun yufka inceliğinde açılmasıdır. Bu işlem, genellikle oklava ile ve özel bir maharetle yapılır. Hamurun yırtılmaması ve her yerinin eşit incelikte olması için büyük bir özen gösterilir.
- İç harcın hazırlanması: Saç Arası’nın iç harcı, yöresel lezzetlerle zenginleştirilir. Geleneksel olarak kıyma, soğan, domates, yeşil biber ve çeşitli baharatlarla hazırlanan iç harç, harmanlanarak lezzetlendirilir. Bazı yörelerde peynir veya patates gibi farklı iç harçlar da kullanılabilir.
- Katmanlama ve pişirme: Açılan incecik yufkaların arasına hazırlanan iç harç serpilir ve yufkalar üst üste katlanır. Bu katmanlama işlemi, Saç Arası’na kendine özgü dokusunu ve lezzetini verir. Ardından, geleneksel olarak “saç” adı verilen sac üzerinde veya taş fırınlarda odun ateşinde pişirilir. Yavaş ve kontrollü bir pişirme süreci, Saç Arası’nın dışının çıtır, içinin ise yumuşacık olmasını sağlar.
Çeşitleri
Konya Saç Arası, geleneksel lezzetinin yanı sıra, farklı iç harçları ve pişirme teknikleriyle çeşitlilik gösterir. En bilinen çeşitleri şunlardır:
- Kıymalı saç arası: En yaygın ve bilinen çeşididir. Baharatlarla zenginleştirilmiş kıyma harcıyla hazırlanır.
- Peynirli saç arası: Özellikle kahvaltılarda tercih edilen, yöresel peynirlerle hazırlanan bir çeşittir.
- Patatesli saç arası: Haşlanmış ve baharatlarla tatlandırılmış patates harcıyla hazırlanan, doyurucu bir seçenektir.
- Ispanaklı saç arası: Mevsiminde taze ıspanak ve soğanla hazırlanan, daha hafif bir alternatiftir.
Hangi ürünlerle birlikte kullanılır?
Konya Saç Arası, tek başına doyurucu bir öğün olmasının yanı sıra, çeşitli ürünlerle birlikte de mükemmel bir uyum sağlar.
- Ayran: Konya Saç Arası’nın vazgeçilmez eşlikçisidir. Soğuk ve köpüklü ayran, yemeğin lezzetini dengeleyerek keyifli bir deneyim sunar.
- Turşu: Özellikle lahana veya salatalık turşusu, Saç Arası’nın yanında ferahlatıcı bir lezzet katmanı oluşturur.
- Salata: Taze yeşilliklerden oluşan mevsim salataları, yemeğe hafiflik ve denge katar.
- Yoğurt: Özellikle sarımsaklı yoğurt, Saç Arası’nın lezzetini zenginleştiren başka bir tamamlayıcıdır.
Coğrafi işaret tescili
Konya Saç Arası, 11.10.2021 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından coğrafi işaret tescili almıştır. Bu tescil, Konya Saç Arası’nın kendine özgü üretim yöntemlerini, geleneksel bilgilerini ve coğrafi kökenini koruma altına almıştır. Coğrafi işaret, Saç Arası’nın taklit edilmesini önlerken, üreticilerin kalitesini güvence altına almasına ve yöresel ürünlerin tanıtımına katkıda bulunur. Bu tescil ile Konya Saç Arası, sadece bir lezzet olmanın ötesinde, kültürel bir miras olarak da resmen tanınmıştır.
