Türkiye’nin dört bir yanındaki eşsiz yerel zenginlikler, Ülke TV’nin “Değerlerin Daveti” programıyla hafta sonları ekranlara taşınıyor.
Program, coğrafi işaretlerle uluslararası alanda tescillenmiş ve korunmuş, ülkenin kültürel ve doğal mirasını oluşturan değerleri mercek altına alıyor. Tarım ürünlerinden nadir endemik türlere, köklü el sanatlarından ağız sulandıran yöresel lezzetlere kadar geniş bir yelpazede yer alan değerler, program aracılığıyla geniş kitlelere tanıtılıyor.
“Değerlerin Daveti”nin temel amacı, Türkiye’nin yerel ürünlerini ve sanatını ulusal ve uluslararası pazarlarda markalaştırma çabalarına destek olmak. Gaziantep baklavasından Konya’nın etli ekmeğine, Erzurum’un göz alıcı Oltu taşına kadar birçok bilinen değerin yanı sıra, henüz patentlenmemiş veya yeterince tanınmayan yerel ürün ve el sanatlarını üreten kişi ve kurumlar da bu program sayesinde önemli destek ve teşvik mekanizmaları hakkında bilgilendiriliyor.
Program, yerel üreticileri ve sanatçıları bilinçlendirerek, onların ulusal birliğe ve ülke ekonomisine katkı sağlamalarına olanak tanıyor. Kendi topraklarımızın özgün tatlarını, dokularını ve hikayelerini barındıran bu değerlere sahip çıkan “Değerlerin Daveti”, her hafta sonu Ülke TV ekranlarında izleyicileri bekliyor. Bu eşsiz yolculukla Türkiye’nin saklı kalmış hazinelerini keşfederken, yerel ekonomiye ve kültürel çeşitliliğe verilen desteğe tanık olacaksınız.
Bugünün ürünü: Tire Şiş Köfte
Anadolu’nun bereketli toprakları, her köşesinde kendine has bir tat, bir gelenek saklar. İzmir’in tarih kokan ilçesi Tire’den çıkıp tüm damaklara yayılan Tire Şiş Köfte, sadece bir yemek değil, aynı zamanda köklü bir kültürün ve usta işçiliğin mirasıdır. Bu ince uzun lezzet, artık resmileşen kimliğiyle Türkiye’nin coğrafi işaretli değerleri arasındaki özel yerini almıştır.
Üretim metodu
Tire Şiş Köfte’nin benzersizliğinin sırrı, kullanılan malzemelerin sınırlı ve özgün olmasında yatar. Kaliteye odaklanan bu üretim süreci, nesiller boyu aktarılan ustalıkla şekillenir:
Etin Seçimi ve Hazırlığı:
Köftenin ana malzemesi, yağ oranı en fazla %20 civarında olan, kemik, damar, sinir ve zardan titizlikle ayrılmış dana veya sığır etidir. Etin toplam protein oranının kütlede en fazla %16 olması da aranan bir özelliktir.
Harcın Oluşturulması:
Temizlenen et, en fazla %2 oranında tuz ile tatlandırılır. Tire Şiş Köfte harcının en çarpıcı yönü, tercihen unsuz olmasıdır. Ancak, bazı geleneksel uygulamalarda en fazla %2 oranında buğday unu ilave edilebilir. Tuz ve un dışında başka hiçbir katkı maddesi kullanılmaması, bu köftenin sade ve doğal lezzetinin temelini oluşturur.
Kıyma ve Dinlendirme Aşamaları:
Tuzlanan et, kıyma makinesinin 3 veya 3,5’luk süzgecinden iki kez geçirilerek kıyma haline getirilir. Elde edilen kıyma, lezzetlerin tam oturması için kritik bir aşamadan geçer: 16 ila 24 saat boyunca, soğuk ortamda dinlendirilir. Dinlenme sonrası kıyma, yeniden aynı süzgeçten geçirilerek son formuna hazırlanır.
Şişe Sıkma ve Ön Pişirme:
Hazırlanan kıyma, tam 50 cm uzunluğunda ve 5 mm kalınlığında, krom kare şişlere el yordamıyla ince uzun köfteler halinde sıkılır. Bu aşama, köfteye karakteristik ince ve uzun şeklini verir. Şişlere dizilen köfteler, geleneksel olarak odun ateşindeki mangal üzerinde tütsülenerek ön pişirmeden geçirilir. Bu ilk pişirme, ürünün merkez ısısı en az 72 derece’ye ulaşana kadar sürer ve köfteye eşsiz bir odun ateşi aroması katar.
Son Sunum:
Tire Şiş Köfte, tüketiciye iki şekilde sunulur: odun ateşinde ön pişirme yapıldıktan sonra dondurulmuş yarı mamül olarak veya asıl lezzetini bulduğu, bakır tavada kızdırılmış tereyağında tam olarak pişirilmiş sıcak servis şeklinde. Genellikle sade, domates soslu veya domates soslu yoğurtlu olarak sunulur ve yoğurt tercihen Tire’ye özgü koyun yoğurdudur.
Coğrafi işaretin tescil süreci
Tire Şiş Köfte’nin tarihinin 1900’lü yıllara kadar uzandığı bilinmekle birlikte, bu kadim lezzetin coğrafi kimliği resmen tescillenerek koruma altına alınmıştır.
Tire Ticaret Odası tarafından Türk Patent ve Marka Kurumu’na yapılan başvuru, 27 Mart 2020 tarihinde başlatılmıştır. Titizlikle yürütülen bu sürecin sonucunda, Tire Şiş Köfte resmi olarak coğrafi işaret (Mahreç İşareti) tescilini almıştır.
Tescil, 12 Şubat 2021 tarihinde gerçekleşmiş ve ürünün tescil numarası 671 olarak kayıtlara geçmiştir. Mahreç işareti olarak tescil edilmesi, ürünün ününün, kalitesinin ve diğer özelliklerinin coğrafi sınırları olan İzmir’in Tire ilçesinden kaynaklandığını ve üretiminin de bu coğrafi sınır içerisinde gerçekleşmek zorunda olduğunu garanti altına almıştır.
