Türkiye’nin dört bir yanındaki eşsiz yerel zenginlikler, Ülke TV’nin “Değerlerin Daveti” programıyla hafta sonları ekranlara taşınıyor.
Program, coğrafi işaretlerle uluslararası alanda tescillenmiş ve korunmuş, ülkenin kültürel ve doğal mirasını oluşturan değerleri mercek altına alıyor. Tarım ürünlerinden nadir endemik türlere, köklü el sanatlarından ağız sulandıran yöresel lezzetlere kadar geniş bir yelpazede yer alan değerler, program aracılığıyla geniş kitlelere tanıtılıyor.
“Değerlerin Daveti”nin temel amacı, Türkiye’nin yerel ürünlerini ve sanatını ulusal ve uluslararası pazarlarda markalaştırma çabalarına destek olmak. Gaziantep baklavasından Konya’nın etli ekmeğine, Erzurum’un göz alıcı Oltu taşına kadar birçok bilinen değerin yanı sıra, henüz patentlenmemiş veya yeterince tanınmayan yerel ürün ve el sanatlarını üreten kişi ve kurumlar da bu program sayesinde önemli destek ve teşvik mekanizmaları hakkında bilgilendiriliyor.
Program, yerel üreticileri ve sanatçıları bilinçlendirerek, onların ulusal birliğe ve ülke ekonomisine katkı sağlamalarına olanak tanıyor. Kendi topraklarımızın özgün tatlarını, dokularını ve hikayelerini barındıran bu değerlere sahip çıkan “Değerlerin Daveti”, her hafta sonu Ülke TV ekranlarında izleyicileri bekliyor. Bu eşsiz yolculukla Türkiye’nin saklı kalmış hazinelerini keşfederken, yerel ekonomiye ve kültürel çeşitliliğe verilen desteğe tanık olacaksınız.
Bugünün ürünü: Rize Kavurması
Rize Kavurması, Karadeniz’in serin yaylalarından süzülüp gelen, kendine has tadı ve üretim şekliyle Türk mutfak kültürünün nadide bir örneğidir. Bölgenin köklü hayvancılık geleneğinden doğan bu lezzet, sadece bir yemek değil, aynı zamanda Rize’nin coğrafi kimliğini de yansıtan önemli bir değerdir.
Coğrafi işaret tescili
Rize Kavurması’nın benzersizliği ve gelenekselliği, Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT) tarafından resmi olarak tescillenmiştir.
Tescil Türü: Mahreç İşareti
Tescil Tarihi: 15 Ekim 2019
Tescil, Rize Kavurması’nın üretim, işleme ve diğer işlemlerinin coğrafi sınır içinde gerçekleşmesi ve ününün bu bölgeyle olan bağından kaynaklanması zorunluluğunu perçinler. Böylece ürün, taklitlerine karşı korunarak aslına uygun kalması sağlanır ve Rize ekonomisine katma değer katar.
Odun ateşinde ağır pişirme
Rize Kavurması’nın üretimi, ustalık ve sabır gerektiren geleneksel yöntemlere dayanır. En ayırt edici özelliği, hiçbir katkı maddesi eklenmeden, uzun süre sadece kendi yağı ve tuzuyla pişirilmesidir.
1. Etin Hazırlanması ve Dinlendirilmesi
Hayvan Seçimi: Geleneksel olarak bölgedeki hayvanların (büyük veya küçükbaş) etleri tercih edilir.
Dinlendirme: Kesilen etler, işlenmeden önce lezzet ve kıvamını oturtması için genellikle 4 ila 7 gün arasında soğuk depoda dinlendirilir.
Doğrama: Kemik, yağ, sinir ve zarlardan arındırılan etler, kuşbaşı büyüklüğünden daha büyük, yaklaşık üç kuşbaşı büyüklüğünde küpler halinde doğranır.
2. Pişirme ve Kavurma Süreci
Geleneksel Kap ve Ateş: Pişirme işlemi, genellikle odun ateşi üzerinde, lezzeti ve ısıyı eşit dağıtma özelliği nedeniyle bakır kaplar veya kazanlar içinde yapılır.
İlk Adım: Hayvanın iç yağı (don yağı), bakır kabın altına doğranır ve eritilir. Ardından, kuşbaşından büyük doğranmış etler eklenir.
Uzun Pişirme: Etler kısık ateşte, kendi suyu çekilene kadar yavaş yavaş pişirilir. Bu aşama, Rize Kavurması’nın yağını muhafaza etmesini ve yumuşak olmasını sağlayan kilit noktadır.
Tuz ve Su Ekleme: Et kavrulduktan sonra, üzerine tuz ve üstünü geçmeyecek kadar su ilave edilir. Kapak kapalı tutularak kavurmanın demlenmesi beklenir.
Karıştırma ve Ayıklama: Pişme aşamasında etlerin dibine yapışmaması için düzenli aralıklarla karıştırılır. Kavurma tamamlandıktan sonra, homojen bir karışım elde etmek ve varsa gözden kaçan sinirleri ayıklamak için küreklerle tekrar karıştırılır.
3. İsteğe Bağlı Ek Lezzet Dokunuşu
Bazı geleneksel üretimlerde veya sunum aşamasında, ikinci bir tavada eritilen tereyağı ve arpacık soğanının rengi dönünce kavurmaya eklenmesi, lezzeti zenginleştiren bir adım olarak uygulanabilir.
4. Saklama ve Tüketim
Saklama: Hava almayacak şekilde paketlenen kavurma, buzdolabında açılmadığı sürece 1 yıla kadar tazeliğini koruyabilir.
Diğer yöre kavurmalarından farklı olarak Rize Kavurması, sadece ana yemek değil, aynı zamanda kahvaltılarda da sıklıkla tüketilir.
