Türkiye’nin dört bir yanındaki eşsiz yerel zenginlikler, Ülke TV’nin “Değerlerin Daveti” programıyla hafta sonları ekranlara taşınıyor.
Program, coğrafi işaretlerle uluslararası alanda tescillenmiş ve korunmuş, ülkenin kültürel ve doğal mirasını oluşturan değerleri mercek altına alıyor. Tarım ürünlerinden nadir endemik türlere, köklü el sanatlarından ağız sulandıran yöresel lezzetlere kadar geniş bir yelpazede yer alan değerler, program aracılığıyla geniş kitlelere tanıtılıyor.
“Değerlerin Daveti”nin temel amacı, Türkiye’nin yerel ürünlerini ve sanatını ulusal ve uluslararası pazarlarda markalaştırma çabalarına destek olmak. Gaziantep baklavasından Konya’nın etli ekmeğine, Erzurum’un göz alıcı Oltu taşına kadar birçok bilinen değerin yanı sıra, henüz patentlenmemiş veya yeterince tanınmayan yerel ürün ve el sanatlarını üreten kişi ve kurumlar da bu program sayesinde önemli destek ve teşvik mekanizmaları hakkında bilgilendiriliyor.
Program, yerel üreticileri ve sanatçıları bilinçlendirerek, onların ulusal birliğe ve ülke ekonomisine katkı sağlamalarına olanak tanıyor. Kendi topraklarımızın özgün tatlarını, dokularını ve hikayelerini barındıran bu değerlere sahip çıkan “Değerlerin Daveti”, her hafta sonu Ülke TV ekranlarında izleyicileri bekliyor. Bu eşsiz yolculukla Türkiye’nin saklı kalmış hazinelerini keşfederken, yerel ekonomiye ve kültürel çeşitliliğe verilen desteğe tanık olacaksınız.
Bugünün ürünü: Konya Bütümet
Konya, zengin tarihi ve kültürel dokusuyla birlikte kendine has lezzetleriyle de öne çıkan bir şehir. Bu lezzetlerden biri olan ve gastronomi dünyasında hak ettiği yeri almaya başlayan Konya Bütümet, coğrafi işaret tescili ile adını duyurmuş durumda. Selçuklu dönemine dayanan köklü bir geçmişe sahip olan bütümet, hem bir yemek olmanın ötesinde, Konya’nın kültürel mirasının önemli bir parçasıdır.
Bütümet Nasıl Üretilir ve Hangi Aşamalardan Geçer?
Konya Bütümet’in üretim süreci, geleneksel yöntemlere dayanır ve özenli bir hazırlık gerektirir. Temel olarak koyun kolu, arka but veya kaburga gibi etlerin kullanıldığı bu lezzetli yemeğin yapım aşamaları şu şekildedir:
Eti Hazırlama: Kullanılacak et, öncelikle iyice yıkanır ve temizlenir.
Haşlama: Geniş bir tencerede yeterli miktarda su ve tuz ile birlikte et, orta ateşte yumuşayana kadar haşlanır. Bu aşamada etin üzerindeki köpük (kef) düzenli olarak temizlenir.
Süt ile Dinlendirme: Haşlanan et, süzülerek bir kaba alınır ve üzerine ılık süt gezdirilerek yaklaşık 10 dakika kadar dinlendirilir. Sütün, etin lezzetini yumuşattığı ve özel bir aroma kattığı düşünülür.
Kızartma: Ayrı bir tavada tereyağı veya sade yağ eritilerek iyice kızdırılır. Sütten alınan et, bu kızgın yağda altı ve üstü kızarana kadar dikkatlice pişirilir.
Servis: Konya Bütümet, genellikle sıcak olarak servis edilir. Geleneksel olarak pilav, kızarmış patates veya kızarmış patlıcan yatağında sunulabilir.
Bütümet’in Çeşitleri ve Kullanım Alanları
Konya Bütümet, genellikle “Orta” olarak da bilinir ve bu isim, yemeğin geleneksel olarak büyük sofralarda herkesin ortadan paylaştığı imece kültürünü yansıtır. Bütümet’in temel olarak tek bir ana çeşidi bulunmakla birlikte, mevsimine göre farklı sebzelerle de zenginleştirilebilir:
Klasik Bütümet: Yukarıda belirtilen etin haşlanıp kızartılmasıyla yapılan temel versiyonudur.
Sebzeli Bütümet: Yaz aylarında patlıcan veya taze fasulye gibi sebzelerle de yapılabilmektedir. Bu çeşitlerde et kızartıldıktan sonra doğranmış soğan, biber, domates gibi sebzelerle birlikte pişirilir.
Bütümet, özellikle Konya mutfağında seçkin konuklar için hazırlanan “kara yemek” sofralarının baş tacıdır. Bunun yanı sıra, köylerde yapılan toplu yemeklerde ve özel davetlerde de önemli bir yere sahiptir. Yemeğin kendisi doyurucu ve besleyici olduğu için genellikle yanında yoğurt, turşu, taze ekmek ve ayran gibi lezzetlerle birlikte sunulur.
Konya Bütümet Ne Zaman Coğrafi İşaret Aldı?
Konya Bütümet’in bu özgün lezzetinin korunması ve tanıtılması amacıyla Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından 27.10.2021 tarihinde coğrafi işaret (mahreç işareti) tescili almıştır. Bu tescil, yemeğin üretiminin belirli coğrafi sınırda (Konya ili) yapılması gerektiğini, geleneksel üretim yöntemlerine uyulmasını ve bu sayede ürünün kalitesinin ve özgünlüğünün korunmasını güvence altına almıştır. Konya Büyükşehir Belediyesi’nin başvurusuyla gerçekleşen bu tescil, şehrin gastronomi mirasına verilen önemin bir göstergesidir.
Konya Bütümet, sadece bir yemek değil, aynı zamanda geçmişten günümüze taşınan bir lezzet geleneği ve kültürel bir kimliktir. Bu coğrafi işaretli değer, Konya mutfağının zenginliğini ulusal ve uluslararası alanda daha güçlü bir şekilde tanıtma potansiyeline sahiptir.
