Türkiye’nin dört bir yanındaki eşsiz yerel zenginlikler, Ülke TV’nin “Değerlerin Daveti” programıyla hafta sonları ekranlara taşınıyor.
Program, coğrafi işaretlerle uluslararası alanda tescillenmiş ve korunmuş, ülkenin kültürel ve doğal mirasını oluşturan değerleri mercek altına alıyor. Tarım ürünlerinden nadir endemik türlere, köklü el sanatlarından ağız sulandıran yöresel lezzetlere kadar geniş bir yelpazede yer alan değerler, program aracılığıyla geniş kitlelere tanıtılıyor.
“Değerlerin Daveti”nin temel amacı, Türkiye’nin yerel ürünlerini ve sanatını ulusal ve uluslararası pazarlarda markalaştırma çabalarına destek olmak. Gaziantep baklavasından Konya’nın etli ekmeğine, Erzurum’un göz alıcı Oltu taşına kadar birçok bilinen değerin yanı sıra, henüz patentlenmemiş veya yeterince tanınmayan yerel ürün ve el sanatlarını üreten kişi ve kurumlar da bu program sayesinde önemli destek ve teşvik mekanizmaları hakkında bilgilendiriliyor.
Program, yerel üreticileri ve sanatçıları bilinçlendirerek, onların ulusal birliğe ve ülke ekonomisine katkı sağlamalarına olanak tanıyor. Kendi topraklarımızın özgün tatlarını, dokularını ve hikayelerini barındıran bu değerlere sahip çıkan “Değerlerin Daveti”, her hafta sonu Ülke TV ekranlarında izleyicileri bekliyor. Bu eşsiz yolculukla Türkiye’nin saklı kalmış hazinelerini keşfederken, yerel ekonomiye ve kültürel çeşitliliğe verilen desteğe tanık olacaksınız.
Bugünün ürünü: Düzce Konuralp Pirinci
Anadolu’nun bereketli toprakları, yüzyıllardır birbirinden kıymetli ürünlere ev sahipliği yapıyor. Bu değerlerden biri de Düzce’nin incisi, Konuralp Pirinci. Sadece bir tahıl olmanın ötesinde, coğrafi işaretle tescillenmiş pirinç, Düzce Ovası’nın iklimi, toprağı ve çiftçinin yüzyıllardır süregelen titiz emeğiyle harmanlanmış bir kültür mirası. Peki, bu eşsiz pirinç soframıza gelene kadar hangi maceralardan geçer, hangi özel türleri vardır ve ne zaman bu değerli unvanı kazanmıştır?
Konuralp Pirincinin Doğuşu: Üretim Süreci ve Aşamaları
Konuralp pirincinin yolculuğu, tohumların nisan ayının sonlarına doğru toprağa bırakılmasıyla başlar. Düzce Ovası’nın killi-tınlı yapısı ve sulak arazileri, pirincin en ideal şekilde büyümesi için mükemmel bir zemin sunar. Üretim süreci, geleneksel yöntemlerle modern tarım tekniklerini harmanlar ve titiz bir emek gerektirir:
- Toprak hazırlığı ve Ekimi: Ekimden önce toprak, derin sürümle havalandırılır ve ekim yatağı hazırlanır. Tohumlar, genellikle makinelerle veya elle, belirli aralıklarla ve derinlikte ekilir. Bu aşamada, pirinç fidelerinin kök salması için uygun bir ortam oluşturur.
- Sulama ve su yönetimi: Pirinç, “sulu tarım” bitkisi olması nedeniyle su, Konuralp pirinci üretiminde kilit rol oynar. Fideler belirli bir boyuta ulaştığında, tarlalar suyla doldurulur ve pirinç bitkileri su altında büyümeye başlar. Su seviyesi, bitkinin gelişimine göre özenle ayarlanır ve sürekli kontrol altında tutulur. Bu, sadece bitkinin beslenmesi için değil, aynı zamanda yabani ot kontrolü için de önemlidir.
- Bakım ve koruma: Büyüme mevsimi boyunca, pirinç tarlaları yabancı otlardan arındırılır ve bitkilerin sağlıklı gelişimi için gerekli besin maddeleri sağlanır. Geleneksel yöntemlerle yapılan ot yolma işlemleri hala yaygınken, modern tarımda ise ilaçlama ve gübreleme teknikleri kullanılır.
- Hasat ve kurutma: Ağustos sonu veya eylül başı gibi, pirinç başakları altın sarısı bir renge büründüğünde hasat zamanı gelir. Hasat, genellikle biçerdöverlerle yapılır ancak küçük ölçekli arazilerde elle biçme de devam eder. Hasat edilen pirinç taneleri, kabuklu halleriyle nem oranını düşürmek için güneş altında veya özel kurutma tesislerinde özenle kurutulur. Bu aşama, pirincin kalitesi ve saklama ömrü için hayati öneme sahiptir.
- Pirinç işleme (çeltik fabrikası): Kurutulan kabuklu pirinç (çeltik), çeltik fabrikalarına getirilir. Burada, özel makineler aracılığıyla dış kabukları ayrılır. Bu işlem sonrasında elde edilen pirinç, ihtiyaca göre parlatma ve kalibrasyon gibi aşamalardan geçirilerek sofralık hale getirilir.
Konuralp Pirincinin Çeşitleri ve Kullanım Alanları
Konuralp pirinci, Düzce Ovası’nda yetişen farklı çeşitleriyle mutfaklarda geniş bir kullanım yelpazesi sunar:
- Baldo Pirinç: En bilinen ve tercih edilen çeşitlerden biridir. Geniş ve tombul taneleriyle özellikle pilavlar için idealdir. Yüksek nişasta içeriği sayesinde pilava kendine özgü lezzetini ve kıvamını verir.
- Osmancık Pirinç: Daha uzun ve ince taneli bir yapıya sahiptir. Pilavın yanı sıra çorbalar, sütlaç ve dolmalık gibi farklı yemeklerde de kullanılabilir.
- Luna Pirinç: Baldo ve Osmancık’a göre daha az bilinen, ancak kendine özgü aroması ve dokusuyla öne çıkan bir çeşittir.
Konuralp pirinci, özellikle Düzce pilavının vazgeçilmezidir. Tanelerinin pişerken dağılmaması ve tane tane kalması, pilavın lezzetini ve sunumunu artırır. Ayrıca, doldurma yemekleri, sütlaç, pirinç lapası ve çeşitli çorbalarda da sıklıkla kullanılır. Bölgedeki restoranlar ve ev hanımları, Konuralp pirincinin kalitesine güvenerek özel tariflerini bu pirinçle hazırlarlar.
Coğrafi İşaret ve Tescil Süreci
Düzce Konuralp Pirinci’nin eşsizliği ve yöreye özgü nitelikleri, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiştir. Konuralp Pirinci, 2019 tarihinde coğrafi işaret tescili almıştır. Bu tescil, pirincin üretiminden işlenmesine kadar tüm aşamalarının belirli standartlara ve yöresel geleneklere uygun olarak gerçekleştirildiğini garanti altına alır. Coğrafi işaret, Konuralp pirincinin taklit edilmesini önlerken, üreticilerin haklarını korur ve tüketicilere güvenilir bir ürün sunulmasını sağlar.
