Türkiye’nin dört bir yanındaki eşsiz yerel zenginlikler, Ülke TV’nin “Değerlerin Daveti” programıyla hafta sonları ekranlara taşınıyor.
Program, coğrafi işaretlerle uluslararası alanda tescillenmiş ve korunmuş, ülkenin kültürel ve doğal mirasını oluşturan değerleri mercek altına alıyor. Tarım ürünlerinden nadir endemik türlere, köklü el sanatlarından ağız sulandıran yöresel lezzetlere kadar geniş bir yelpazede yer alan değerler, program aracılığıyla geniş kitlelere tanıtılıyor.
“Değerlerin Daveti”nin temel amacı, Türkiye’nin yerel ürünlerini ve sanatını ulusal ve uluslararası pazarlarda markalaştırma çabalarına destek olmak. Gaziantep baklavasından Konya’nın etli ekmeğine, Erzurum’un göz alıcı Oltu taşına kadar birçok bilinen değerin yanı sıra, henüz patentlenmemiş veya yeterince tanınmayan yerel ürün ve el sanatlarını üreten kişi ve kurumlar da bu program sayesinde önemli destek ve teşvik mekanizmaları hakkında bilgilendiriliyor.
Program, yerel üreticileri ve sanatçıları bilinçlendirerek, onların ulusal birliğe ve ülke ekonomisine katkı sağlamalarına olanak tanıyor. Kendi topraklarımızın özgün tatlarını, dokularını ve hikayelerini barındıran bu değerlere sahip çıkan “Değerlerin Daveti”, her hafta sonu Ülke TV ekranlarında izleyicileri bekliyor. Bu eşsiz yolculukla Türkiye’nin saklı kalmış hazinelerini keşfederken, yerel ekonomiye ve kültürel çeşitliliğe verilen desteğe tanık olacaksınız.
Bugünün ürünü: Çarşamba Pidesi
Karadeniz Bölgesi’nin bereketli topraklarından fışkıran lezzetlerin başında gelen, Samsun’un Çarşamba ilçesine özgü Çarşamba Pidesi, sadece bir hamur işi değil, bölgenin kültürel ve gastronomik mirasının bir yansımasıdır. Kendine has üretim metotları ve nihai ürün özellikleri sayesinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenerek koruma altına alınmış bu değer, özellikle hafta sonu kahvaltılarının vazgeçilmezidir.
Hamurdan lezzete uzun bir yolculuk
Çarşamba Pidesi’ni Samsun’un diğer ünlü pideleri olan Bafra ve Terme pidesinden ayıran en belirgin özellik, yapımında kullanılan malzemelerin niteliği ve uygulanan hassas işlemlerdir. Çarşamba pidesi, yumuşak, yaygın ve diğerlerine göre hafif çıtır yapısıyla bilinir.
Pidenin lezzetindeki sır, özel olarak hazırlanan hamurunda gizlidir.
Maya: Günümüzde yaş maya kullanılsa da, yöresel etkiyle hazırlanan ev tipi maya (kuru üzümle mayalandırılmış ekşi maya) tercihi hamura karakteristik aromasını verir.
Un: Bir yıldan fazla beklememiş, sarımtırak un kullanılır.
Yoğurma ve dinlendirme: Su, un ve maya ile hazırlanan yumuşak hamur, uzun bir süreçten geçer. Geleneksel olarak yaklaşık 6 saatlik bir süreç izlenir: Hamur ilk 2 saat yoğrulur, ardından 2 saat buzdolabında ve son 2 saat de oda sıcaklığında olmak üzere dinlendirilir. Bu uzun mayalanma, hamurun elle kolayca açılabilecek kıvama gelmesini sağlar.
Beze ve açma: Dinlenen hamur, uygun ağırlıkta bezelere ayrılır. Bu bezeler, su kullanılarak ortalama 65-70 cm uzunluğunda ve 10-12 cm genişliğinde, uçlara doğru incelen kayık formunda açılır.
İç harcı ve pişirme
Çarşamba pidesinin geleneksel iç harcı, lezzetini yerel ürünlerden alır.
İç malzeme: Pidenin en meşhur çeşidi olan kıymalı iç harcı; çiğ dana kıyması (tercihen döş eti), küp küp doğranmış veya “öllenerek” (hafifçe öldürülerek) konulmuş soğan, az miktarda maydanoz ve karabiberden oluşur. Kıymanın çiğden konulması, pişerken saldığı suyun hamura nüfuz ederek pideye eşsiz bir lezzet ve sulu bir doku vermesinin püf noktasıdır.
Kapatma ve pişirme: Açılan hamurun ortasına çiğ iç malzeme yerleştirilir. Yanlardan içe doğru katlanarak ortada birleşir ve pide kapalı formda hazırlanır.
Fırın ve süre: Pide, mutlaka meşe odunuyla ısıtılmış taş fırında üzeri kızarana kadar yaklaşık 10-15 dakikada pişirilir.
Kullanılan ürünler
Fırından çıkan kızarmış pide, sıcakken son ve en önemli dokunuşu alır: Tereyağı.
Tereyağı: Coğrafi işaret şartnamesine göre, kullanılan tereyağı Çarşamba Ovası’nda yetişen hayvanlardan elde edilmiş ve içinde katkı maddesi bulunmayan, doğal bir ürün olmalıdır. Kapalı pidenin ortası açılarak tereyağı hem içine hem de hamurun dışına bolca sürülür.
Nihai Ürün Özellikleri: Tescilli Çarşamba Pidesi’nin nihai eni 4-5 cm, boyu 75-80 cm ve ağırlığı 200-220 gram civarında olmalıdır.
Geleneksel bir pazar sabahı lezzeti olan Çarşamba Pidesi, bir bardak sıcak çay veya yanında sunulan açık ayran ile tadına doyulmaz bir ziyafete dönüşür.
