Türkiye’nin dört bir yanındaki eşsiz yerel zenginlikler, Ülke TV’nin “Değerlerin Daveti” programıyla hafta sonları ekranlara taşınıyor.
Program, coğrafi işaretlerle uluslararası alanda tescillenmiş ve korunmuş, ülkenin kültürel ve doğal mirasını oluşturan değerleri mercek altına alıyor. Tarım ürünlerinden nadir endemik türlere, köklü el sanatlarından ağız sulandıran yöresel lezzetlere kadar geniş bir yelpazede yer alan değerler, program aracılığıyla geniş kitlelere tanıtılıyor.
“Değerlerin Daveti”nin temel amacı, Türkiye’nin yerel ürünlerini ve sanatını ulusal ve uluslararası pazarlarda markalaştırma çabalarına destek olmak. Gaziantep baklavasından Konya’nın etli ekmeğine, Erzurum’un göz alıcı Oltu taşına kadar birçok bilinen değerin yanı sıra, henüz patentlenmemiş veya yeterince tanınmayan yerel ürün ve el sanatlarını üreten kişi ve kurumlar da bu program sayesinde önemli destek ve teşvik mekanizmaları hakkında bilgilendiriliyor.
Program, yerel üreticileri ve sanatçıları bilinçlendirerek, onların ulusal birliğe ve ülke ekonomisine katkı sağlamalarına olanak tanıyor. Kendi topraklarımızın özgün tatlarını, dokularını ve hikayelerini barındıran bu değerlere sahip çıkan “Değerlerin Daveti”, her hafta sonu Ülke TV ekranlarında izleyicileri bekliyor. Bu eşsiz yolculukla Türkiye’nin saklı kalmış hazinelerini keşfederken, yerel ekonomiye ve kültürel çeşitliliğe verilen desteğe tanık olacaksınız.
Bugünün ürünü: Balıkesir Manda Kaymağı
Balıkesir’in zengin mandıra kültürü ve bereketli topraklarından doğan Balıkesir Manda Kaymağı, sadece bir kahvaltı lezzeti değil, aynı zamanda coğrafi işaretle tescillenmiş eşsiz bir kültürel mirastır. Peki, bu benzersiz kaymağın sofralarımıza gelene kadar geçirdiği yolculuk nasıl işliyor? Gelin, manda kaymağının üretim sırlarına ve özelliklerine yakından bakalım.
Üretim aşamaları ve sırları
Balıkesir Manda Kaymağı’nın en önemli sırrı, üretim sürecinin her aşamasında el emeği ve geleneksel yöntemlerin kullanılmasıdır. Üretim süreci şu adımlardan oluşur:
- Sütün hazırlanması: İlk olarak, Balıkesir yöresinde otlayan mandaların taze sütü toplanır. Bu süt, kaymağın kıvamı ve lezzeti için kritik öneme sahiptir. Toplanan süt, geniş ve sığ tepsilere veya kazanlara dökülür.
- Kaynatma ve dinlendirme: Süt, odun ateşinde veya özel kazanlarda yavaşça kaynatılır. Kaynama işlemi sırasında sütün yüzeyinde ince bir zar oluşmaya başlar. Bu zar, kaymağın temelini oluşturur. Kaynatma işlemi tamamlandıktan sonra süt, oda sıcaklığında yaklaşık 12-24 saat boyunca dinlenmeye bırakılır. Bu dinlenme süreci, kaymağın süt yüzeyinde kalınlaşmasını ve kıvam almasını sağlar.
- Kaymağın toplanması: Dinlenme süresinin sonunda, sütün yüzeyinde oluşan kalın kaymak tabakası, özel kepçelerle dikkatlice alınır. Bu işlem büyük bir ustalık ve tecrübe gerektirir, zira kaymağın bütünlüğünün bozulmaması esastır.
- Olgunlaşma ve saklama: Toplanan kaymak, tepsilere dizilerek soğuk bir ortamda bir süre daha bekletilir. Bu olgunlaşma aşaması, kaymağın kendine özgü tat ve aromasının tam olarak ortaya çıkmasını sağlar.
Balıkesir Manda Kaymağının özellikleri ve çeşitleri
Balıkesir Manda Kaymağı, sadece üretim yöntemiyle değil, aynı zamanda eşsiz dokusu ve tadıyla da diğer kaymaklardan ayrılır. Kendine has hafif sarımsı rengi, pürüzsüz ve homojen dokusu, ağızda bıraktığı hafif tatlı ve kremsi lezzetiyle benzersizdir.
Bu kaymak genellikle iki ana şekilde piyasada bulunur:
- Yuvarlak kalıp kaymak: Kaymağın yuvarlak kalıplara yerleştirilerek hazırlanan ve genellikle daha kalın bir yapıya sahip olan çeşididir.
- Rulo kaymak: Daha ince bir tabaka halinde toplanan kaymağın, rulo haline getirilmesiyle elde edilir. Bu çeşit, daha çok tatlı ve pastaların yanında tercih edilir.
Kullanım alanları ve eşleştiği lezzetler
Balıkesir Manda Kaymağı, sadece kahvaltıda değil, Türk mutfağının birçok farklı alanında kendine yer bulur. En yaygın kullanımı, sıcak ve taze ekmekle birlikte, üzerine gezdirilen bir miktar Balıkesir yöresine özgü süzme çiçek balı ile yapılan bir kahvalık klasiğidir.
Bunun yanı sıra, manda kaymağının kullanıldığı diğer lezzetler şunlardır:
- Türk tatlıları: Özellikle güllaç, ekmek kadayıfı, kabak tatlısı ve ayva tatlısının yanında vazgeçilmez bir tamamlayıcıdır.
- Hamur işleri: Bazı yörelerde börek ve çöreklerin iç harcında veya üzerinde kullanılır.
- İçecekler: Yoğurt, süt ve hatta salep gibi içeceklerin üzerine eklenerek lezzet katması da mümkündür.
Coğrafi işaret tescili ve önemi
Balıkesir Manda Kaymağı, 28.07.2023 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından coğrafi işaretle tescillenmiştir. Bu tescil, ürünün Balıkesir yöresiyle olan bağını ve geleneksel üretim yöntemlerini resmi olarak koruma altına almıştır. Coğrafi işaret, aynı zamanda Balıkesir Manda Kaymağı’nın kalitesini ve özgünlüğünü garanti altına alarak, taklit ürünlerin önüne geçilmesi ve tüketicinin doğru ürüne ulaşmasının sağlanması açısından büyük önem taşımaktadır.
