Türkiye’nin dört bir yanındaki eşsiz yerel zenginlikler, Ülke TV’nin “Değerlerin Daveti” programıyla hafta sonları ekranlara taşınıyor.
Program, coğrafi işaretlerle uluslararası alanda tescillenmiş ve korunmuş, ülkenin kültürel ve doğal mirasını oluşturan değerleri mercek altına alıyor. Tarım ürünlerinden nadir endemik türlere, köklü el sanatlarından ağız sulandıran yöresel lezzetlere kadar geniş bir yelpazede yer alan değerler, program aracılığıyla geniş kitlelere tanıtılıyor.
“Değerlerin Daveti”nin temel amacı, Türkiye’nin yerel ürünlerini ve sanatını ulusal ve uluslararası pazarlarda markalaştırma çabalarına destek olmak. Gaziantep baklavasından Konya’nın etli ekmeğine, Erzurum’un göz alıcı Oltu taşına kadar birçok bilinen değerin yanı sıra, henüz patentlenmemiş veya yeterince tanınmayan yerel ürün ve el sanatlarını üreten kişi ve kurumlar da bu program sayesinde önemli destek ve teşvik mekanizmaları hakkında bilgilendiriliyor.
Program, yerel üreticileri ve sanatçıları bilinçlendirerek, onların ulusal birliğe ve ülke ekonomisine katkı sağlamalarına olanak tanıyor. Kendi topraklarımızın özgün tatlarını, dokularını ve hikayelerini barındıran bu değerlere sahip çıkan “Değerlerin Daveti”, her hafta sonu Ülke TV ekranlarında izleyicileri bekliyor. Bu eşsiz yolculukla Türkiye’nin saklı kalmış hazinelerini keşfederken, yerel ekonomiye ve kültürel çeşitliliğe verilen desteğe tanık olacaksınız.
Bugünün ürünü: Akçaabat Köftesi
Akçaabat Köftesi’ni diğer köftelerden ayıran en önemli özellik, kullanılan etin kalitesi ve üretimdeki özel aşamalardır.
Hammadde Seçimi ve Hazırlık
Etin Kaynağı: Köfte, bölgede doğal ortamda yetiştirilmiş, en az 3 yaşını doldurmuş dana veya düve etinden yapılır. Kesinlikle kuzu veya koyun eti kullanılmaz.
Kullanılan Kısımlar: Etin kemiksiz kol, gerdan ve but kısımları tercih edilir. Köftenin lezzeti ve sululuğu için, ete belirli oranda yağ eklenir; genellikle %15 ile %20 arasında iç yağ veya kuyruk yağı kullanılır.
Dinlendirme: Kesimden sonra etin en az 24 saat süreyle serin bir ortamda (4 derece civarında) dinlendirilmesi, kıvam ve lezzet için kritik öneme sahiptir.
Baharatlama ve Yoğurma Aşaması
Benzersiz İçerik: Geleneksel Akçaabat Köftesi’nin tescilli reçetesinde sadece iki temel bileşen vardır: Et ve tuz. Bazı ustalar, çok az miktarda kuru soğan (et ağırlığının %1’i kadar) ekleyebilir, ancak karabiber, pul biber veya kimyon gibi baskın baharatlar kesinlikle kullanılmaz. Bu, etin doğal lezzetinin ön planda tutulmasının bir göstergesidir.
Yoğurma: Dinlenmiş ve yağ oranı ayarlanmış et, tuz ile birlikte kıyma makinesinden çekilir ve ardından yaklaşık 10-15 dakika yoğrulur. Yoğurma işlemi, etin içindeki proteinlerin aktive olması ve köftenin pişerken dağılmayacak, kendine has sıkı ama yumuşak dokusunu kazanması için hayati önem taşır.
Şekil Verme ve Son Dinlendirme
Özgün Şekil: Köfteler, ortalama 6-8 cm uzunluğunda, 3-4 cm genişliğinde ve yaklaşık 1 cm kalınlığında olacak şekilde elle şekillendirilir. Şekli, hafif yassı ve uzuncadır.
İkinci Dinlendirme: Şekil verilen köfteler, pişirilmeden önce tatların birbirine tam olarak karışması ve formunu koruması için birkaç saat daha (tercihen 4 derecede) bekletilir.
Pişirme
Pişirme Yöntemi: Geleneksel olarak ızgarada (tercihen meşe odunu veya kömür ateşinde) pişirilir. Izgaranın yüksek ısısı, köftenin dış yüzeyini hızlıca mühürleyerek içerideki su ve yağın kalmasını sağlar. Bu da köftenin meşhur sulu ve lezzetli olmasını garantiler.
Coğrafi İşaret Tescili
Akçaabat Köftesi, Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT) tarafından 26.11.2009 tarihinde “Mahreç İşareti” türünde coğrafi işaret almıştır.
Mahreç İşareti Nedir? Ürünün ünü, niteliği veya diğer özellikleri belli bir coğrafi alan ile özdeşleşmişse ve o coğrafi alanın sınırları dışında üretilebiliyorsa, ancak nihai kalitesi o yöreye bağlıysa verilen işarettir. Ancak Akçaabat Köftesi söz konusu olduğunda, tescilde belirtilen “geleneksel üretim metotları” ve “hammaddenin bölgeden temini” gibi şartlar, ürünün kökenine bağlılığını pekiştirir.
Tescilin Önemi: Coğrafi işaret tescili, hem tüketicinin korunmasını sağlayarak gerçek Akçaabat Köftesi’nin taklit edilmesini engeller hem de bu kültürel lezzetin geleneksel üretim yöntemlerinin gelecek nesillere bozulmadan aktarılmasına hukuki bir zemin hazırlar.
Bu tescil sayesinde Akçaabat Köftesi, sadece bir yemek olmaktan çıkıp, Akçaabat’ın kültürel ve ekonomik kimliğini temsil eden bir değer haline gelmiştir.
