2005 yılında Manisa’nın Yunusemre ilçesindeki Aigai Antik Kenti’nde yapılan kazılarda ortaya çıkarılan, Helenistik Dönem’e ait tanrıça Hestia heykeli, yeni açılan Manisa Müzesi’nde sergileniyor.
Yaklaşık 2 bin 200 yıllık olduğu tahmin edilen ve evlerin, kentlerin koruyucu tanrıçası olarak bilinen Hestia’ya adanmış 2.70 metre boyundaki heykel, Helenistik Dönem’den günümüze ulaşan tek Hestia heykeli olma özelliği taşıyor.
2004’ten bu yana kazı çalışmalarının devam ettiği yaklaşık 2 bin 700 yıllık Aigai Antik Kenti’nden çıkarılan yüzlerce eser, yeni Manisa Müzesi’nde sergileniyor. Bu eserlere özel olarak, Aigai Antik Kenti’ndeki halk meclisi binası (Bouleuterion) örnek alınarak özel bir salon tasarlandı. Salonda, meclis binasındaki karar alma süreçlerinin sembolü olan tanrıça Hestia heykelinin yanı sıra, yapının inşasına destek veren hayırseverlerin onurlandırıldığı heykeller de yer alıyor.
Müze 2 bin 500 yıl öncesindeymiş gibi hissettiriyor
Aigai Kazı Başkanı ve Manisa Celal Bayar Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Yusuf Sezgin, “Aigai Antik Kenti’ndeki kazılar, 2004 yılında başladı. Çalışmalara halen daha devam etmekteyiz. Şu an Manisa Arkeoloji Müzesi içinde çok özel bir salonda bulunuyoruz. Aigai Antik Kenti meclis binasında ele geçen tanrıça Hestia’nın önünde bulunmaktayız. Özellikle bu salon, Aigai’da ele geçen heykellerin sergilendiği ve tasarım olarak da Antik Dönem’deki meclis binasına benzer konumda tasarlandı. Tanrıça Hestia heykeli ile onurlandırılma heykelleri Antik Dönem’deki pozisyonlarına uygun olarak yerleştirildi. Bu açıdan insanlar, kendilerini 2 bin 500 sene önceki meclis binasının içindeymiş gibi hissetmeleri sağlandı. Bu açıdan oldukça önemli” dedi.
‘Günümüze ulaşmış, bilinen tek Hestia heykeli’
Prof. Dr. Sezgin, “Hestia, Antik Dönem’in çok önemli tanrıçalarından bir tanesi ve büyük tanrıçalardan. Evlerin ve kentin koruyucu tanrıçası olarak anılıyor. Antik Dönem’de meclis binalarında Hestia heykellerinin bulunduğunu biliyoruz. Fakat 2005-2006 kazılarında Hestia’yı 2 parça halinde bulduk. Çok uzun yıllar kazı depomuzda saklandı. İlk defa bu yıl içinde müze açılınca sergilemeye başladık. Kentin birliğini ve düzenini koruyan bir tanrıça. Mecliste bir karar alırken tam karşınızda duruyor. Hestia’nın gözlerinin içine bakarak kentle ilgili karar almak zorundasınız, bu açıdan çok önemlidir. Bugüne kadar bildiğimiz tek Hestia heykeli. Roma Dönemi’nde Hestia’ya, ‘Vesta’ ismi veriliyor. Bu döneme ait Vesta heykellerini dünyanın farklı müzelerinde görebilirsiniz ama Roma Dönemi öncesine ait, Helenistik çağdan günümüze ulaşmış, bilinen tek Hestia heykeli. O heykel de şu anda Manisa Arkeoloji Müzesi’nde herkesin görebileceği yerde. Bu açıdan Manisa Müzesi, dünyanın en önemli müzelerinden biri haline gelmiş durumda” diye konuştu.
‘İlk olarak 2 bin 400 yıl önce inşa ediliyor’
Prof. Dr. Sezgin, “Aigai Meclis Binası’nın bir özelliği daha var. Özellikle 2004-2006 yılları arasındaki kazılarda çok büyük bir heykel grubu ele geçti. Bu heykel grubu kaideler üzerinde duruyordu, o kaideleri de bulduk. Bulunan kaidelerin üzerinde eski Yunanca yazıtlar vardı. Bütün bunları yavaş yavaş, zamanla bir araya getirdik. Ve burada restorasyonu tamamlandıktan sonra sergileniyor. Bu heykel grubunun kaidesinde isimler yazıyor. Bu isimler, heykellerin kimlere ait olduğunu gösteriyor. Anlaşılan şu ki meclis binası yaptırılırken Antiphanes ve Diaphenes adındaki baba-oğul meclisin yapımına sponsor olmuş. Bu çok önemli bir görev. Meclis binası, kentin en önemli kamusal yapısı. Buna destek sağladıkları için halk tarafından meclisin içine heykelleri dikilmiş. Bunlara ‘onurlandırma heykeli’ diyoruz. Bu heykeller de Anadolu’da bulunmuş en önemli Helenistik heykel grupları arasında sayılabilir. Özellikle baba ve oğul heykeli çok iyi korunmuş durumda. Bu tipteki heykel gruplarının çok fazla örneği antik dünyadan günümüze ulaşmış değil. Aigai’deki meclis binası aslında günümüzden 2 bin 400 yıl önce inşa ediliyor. Fakat 2 bin 200 yıl önce yeniden inşa ediliyor. Bu heykeller de yeni meclisin inşaatı döneminde dikiliyor. Ortalama 2 bin 200 yaşında” dedi.
