Erzurum’un Hınıs ilçesinin kuzeydoğusunda yer alan Parmaksız Kale Höyük’te, yaklaşık 5 bin yıllık tarihi gün yüzüne çıkaracak arkeolojik kazı çalışmaları, Cumhurbaşkanlığı kararıyla “Geleceğe Miras Projesi” kapsamında hız kazandı.
İlk çapa vuruşuyla başlayan çalışmalar, bölgenin zengin kültürel geçmişine ışık tutuyor.
Höyükte, Erken Tunç Çağı (Karaz Kültürü), Orta Tunç Çağı ve Orta Demir Çağı (Urartu) olmak üzere üç farklı döneme ait önemli katmanlar bulunuyor. Kazı alanı, ritüel alanı, kale, yamaç ve karşı yamaç gibi dört ana yerleşkeden oluşuyor.
Binlerce yıllık tarih aydınlatışacak
Şu ana kadar altı üniversiteden 21 kişilik bir ekiple yürütülen çalışmalarda, özellikle 5 bin 200 yıl öncesine uzanan Karaz medeniyetinin ölü gömme gelenekleri ve mezar tiplerini aydınlatan taş çevrili, taş sanduka ve oda mezarlar tespit edildi. Mezar mimarileriyle birlikte, ülkenin kültürel tarihine kazandırılan tunç, taş, kemik ve pişmiş toprak gibi pek çok taşınabilir eser bulundu.
Kazı Başkanı Doç. Dr. Umut Parlıtı, yaklaşık 5 bin yıl öncesine tarihlenen anıtsal bir kaya petroglifi üzerinde oyma tekniğiyle yapılmış insan ve hayvan betimlemelerinin, zamanında şehrin ve mezarlığın giriş kapısında durarak kötü ruhlardan koruma işlevi gördüğüne inanıldığını belirtti.
Kültür ve Turizm Bakanlığı, Erzurum Valiliği, Hınıs Kaymakamlığı, Hınıs Belediyesi) ve Atatürk Üniversitesi’nin desteklediği kazılar, Eylül ayı itibarıyla “Geleceğe Miras Projesi” tarafından da desteklenmeye başlandı. Hem yöre halkına gelir kapısı açan hem de uluslararası yayınlarla dünya bilimine katkı sunan bu çalışmalar, Anadolu arkeolojisi için büyük önem taşıyor.
