Van’ın Muradiye ilçesinde yer alan Körzüt Kalesi’ndeki kazı çalışmaları, Urartu Krallığı’na ait önemli bilgileri gün yüzüne çıkarmaya devam ediyor.
Yıllardır süren çalışmalar sonucunda, bölgenin Urartu dönemindeki adının “Haldi Patari” olduğu, yani “Tanrı Haldi’nin kutsal kenti” anlamına geldiği belirlendi. Bu keşif, özellikle kalede bulunan çivi yazılı tabletlerin çözümlenmesiyle mümkün oldu.
Kazı çalışmaları ve önemli buluntular
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Arkeoloji Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Sabahattin Erdoğan başkanlığında yürütülen kazılarda, tonlarca ağırlıktaki bazalt taşlardan inşa edilmiş sur duvarları ve iki tapınak yapısı ortaya çıkarıldı. Bu yılki çalışmalarda ise ok uçları, sikkeler ve çeşitli seramik parçaları gibi yeni bulgulara ulaşıldı.
En heyecan verici bulgulardan biri, iki taş blok üzerine altı sıra halinde yazılmış çivi yazılı tabletler oldu. Bu tabletlerin çözümlenmesiyle, Körzüt Kalesi’nin Urartu dönemindeki adının “Haldi Patari” olduğu kesinleşti. Bu gelişme, kalenin tarihsel kimliğini netleştirmesi açısından büyük önem taşıyor.
Ayrıca, kentin giriş yolları ve “sitadel” olarak adlandırılan saray yapısının giriş kısmı da tespit edildi. Erdoğan, bu bulguların ardından tapınak yapılarının restorasyonu için projeler hazırlamayı planladıklarını belirtti.
Urartu mimarisinin gücü
Kazı ekibinde yer alan İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Eski Çağ Tarihi Ana Bilim Dalı Dr. Öğretim Üyesi Can Avcı, Körzüt Kalesi’nin mimari ihtişamına dikkat çekti. Avcı, kaleyi çevreleyen ve her biri 6-12 ton ağırlığındaki bazalt taşlardan örülen sur duvarlarının, Urartu mühendisliğinin ne kadar ileri bir seviyede olduğunu gösterdiğini söyledi.
Devasa taşların eğimli bir arazide üst üste konulması, dönemin mimarları ve mühendisleri için büyük bir bilgi ve insan gücü gerektiriyordu. Avcı, Körzüt’te kullanılan bu taşların, Urartu’nun diğer merkezlerinde kullanılan taşlardan bile daha büyük ve etkileyici olduğunu vurguladı. Bu büyüleyici mimari, bir yandan halka güvenlik duygusu verirken, diğer yandan da potansiyel düşmanlara krallığın gücünü gösteriyordu.
Van’ın Muradiye Ovası’nın, Urartu Krallığı için stratejik bir öneme sahip olduğunu belirten Avcı, Körzüt Kalesi’nin bu gücü ve ihtişamı temsil eden önemli bir kent olduğunu ifade etti.
Körzüt Kalesi’nde devam eden çalışmalar
Kazılarda elde edilen bulgular, Körzüt Kalesi’nin Urartu Krallığı’nın en önemli kutsal merkezlerinden biri olduğunu gösteriyor. Elde edilen sikkeler ve seramikler, kalenin Orta Çağ’a kadar farklı dönemlerde de yerleşim yeri olarak kullanıldığını ortaya koydu.
Kazı ekibi, önümüzdeki dönemde tapınak alanını restore etmeye ve kente ait diğer yapıları gün yüzüne çıkarmaya odaklanacak. Bu çalışmalar, bölgenin zengin tarihini daha iyi anlamamıza yardımcı olacak.
