Bosna Hersek’te Una Nehri’nin berrak suları boyunca uzanan Bihaç Vadisi’nde, Debeljaca tepesinin doğusunda görkemli bir şekilde yükselen Sokolac Kalesi, Orta Çağ’dan günümüze ulaşan eşsiz atmosferiyle dikkat çekiyor.
Mimari ihtişamı ve tarihi derinliğiyle adeta geçmişin sessiz tanığı olan yapı, tarih meraklılarını kendine hayran bırakıyor.
Kalenin adı ilk kez 1395 yılında kayıtlara geçse de, inşa tarzı ve kullanılan teknikler, yapının kökenlerinin 13. yüzyıla kadar uzandığını gösteriyor. Geniş iç avlusu, korunaklı ana kulesi, savunmaya yönelik mazgal boşlukları ve etkileyici kapı kulesiyle, geç Orta Çağ savunma mimarisinin tüm izlerini üzerinde taşıyor.
Yüzyıllar boyunca birçok siyasi mücadeleye sahne olan kale, Lüksemburg Kralı Sigismund ve Frankopan ailesi gibi dönemin güçlü figürlerinin kontrolünde kaldı. Osmanlı döneminde ise askeri üs olarak stratejik bir rol üstlendi. Ancak zamanla önemini yitirerek kaderine terk edildi.
Kalenin kaderini değiştiren isim ise bölge yöneticisi Von Berks oldu. Onun çabalarıyla 1899 yılında restore edilen Sokolac Kalesi, o tarihten itibaren ziyarete açılarak kültürel bir merkez haline geldi. Bugün ise yalnızca taş duvarlarıyla değil, halk arasında dilden dile dolaşan efsaneleri ve türküleriyle de yaşatılıyor.
Sokolac Kalesi, yalnızca Bihaç’ın değil, tüm Krajina bölgesinin tarihsel belleğini yansıtan simgesel bir yapı olarak gün geçtikçe daha fazla ilgi görüyor.
