Türkiye’nin dört bir yanındaki eşsiz yerel zenginlikler, Ülke TV’nin “Değerlerin Daveti” programıyla hafta sonları ekranlara taşınıyor.
Program, coğrafi işaretlerle uluslararası alanda tescillenmiş ve korunmuş, ülkenin kültürel ve doğal mirasını oluşturan değerleri mercek altına alıyor. Tarım ürünlerinden nadir endemik türlere, köklü el sanatlarından ağız sulandıran yöresel lezzetlere kadar geniş bir yelpazede yer alan değerler, program aracılığıyla geniş kitlelere tanıtılıyor.
“Değerlerin Daveti”nin temel amacı, Türkiye’nin yerel ürünlerini ve sanatını ulusal ve uluslararası pazarlarda markalaştırma çabalarına destek olmak. Gaziantep baklavasından Konya’nın etli ekmeğine, Erzurum’un göz alıcı Oltu taşına kadar birçok bilinen değerin yanı sıra, henüz patentlenmemiş veya yeterince tanınmayan yerel ürün ve el sanatlarını üreten kişi ve kurumlar da bu program sayesinde önemli destek ve teşvik mekanizmaları hakkında bilgilendiriliyor.
Program, yerel üreticileri ve sanatçıları bilinçlendirerek, onların ulusal birliğe ve ülke ekonomisine katkı sağlamalarına olanak tanıyor. Kendi topraklarımızın özgün tatlarını, dokularını ve hikayelerini barındıran bu değerlere sahip çıkan “Değerlerin Daveti”, her hafta sonu Ülke TV ekranlarında izleyicileri bekliyor. Bu eşsiz yolculukla Türkiye’nin saklı kalmış hazinelerini keşfederken, yerel ekonomiye ve kültürel çeşitliliğe verilen desteğe tanık olacaksınız.
Bugünün ürünü: Susurluk Tostu
Türkiye’nin zengin mutfak kültürünün tescilli incilerinden biri olan Susurluk Tostu, Balıkesir’in Susurluk ilçesinden tüm Türkiye’ye yayılan, kendine has lezzeti ve üretim metoduyla hak edilmiş bir coğrafi işarete sahiptir. Bu eşsiz tat, sıradan bir tost olmanın ötesinde, belli standartlara bağlı kalınarak üretilen, yöresel kimliğini koruyan bir değerdir.
Coğrafi işaret tescilinin tarihi
Susurluk Tostu, yöresel kimliğini ve kalitesini resmi olarak belgeleyerek, Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT) tarafından Mahreç İşareti olarak tescillenmiştir. Tostun tescil numarası 239 olup, tescil tarihi 20 Kasım 2017’dir. Bu tescil, Susurluk Tostu’nun tüm üretim aşamalarının ve kullanılan temel malzemelerin belirlenen coğrafi sınır (Susurluk ilçesi) içinde ve tanımlanan niteliklerde olması gerektiğini garanti altına almıştır.
Üretim aşamaları
Susurluk Tostu’nun özgünlüğünü ve lezzetini oluşturan temel bileşenler ve üretim aşamaları, onu diğer tost çeşitlerinden ayıran kilit noktalardır:
1. Tava Tost Ekmeği:
Susurluk Tostu’nun en ayırt edici özelliklerinden biri, sadece Susurluk’ta üretilen ve “tost tava ekmeği” olarak bilinen ekmeğidir. Bu ekmeğin üretimi:
Ekşi Maya Kullanımı: Hamur hazırlanırken buğday unu, yaş maya ve yaklaşık 5 kg kadar ekşi maya karışımı kullanılır. Ekşi maya, ekmeğin hem lezzetini hem de dokusunu belirler.
Özel Pişirme Yöntemi: Ekmeğin fırınlanmasında, altı delikli alüminyum tavalara yerleştirilen, altı ve üstü açık, yanlardan kapalı özel krom kaplar kullanılır. Bu düzenek, ekmeğin ateşe doğrudan temas etmesini engellerken, alt kısmının delikli tavadan hava almasını sağlar.
Dinlendirme: Pişirme sonrası tavadan çıkarılan ekmekler, dışı sert, içi ise yumuşak kalacak şekilde serin ortamda ve ahşap dolaplarda bir gün boyunca bekletilir. Bu dinlendirme, ekmeğin nemini koruması ve ideal tost kıvamına ulaşması için elzemdir.
2. Kelle Peyniri:
Tostun iç malzemesinde kullanılan peynir, rastgele bir peynir değildir.
Çok Az Tuzlu Kelle Peyniri: Yalnızca inek sütünden yapılan ve yörede “tost peyniri” olarak da bilinen, çok az tuzlu kelle peyniri tercih edilir.
Olgunlaştırma Süresi: Bu peynir, en az iki ay soğuk hava ortamında bekletilmiş olmalıdır. Ayrıca, 3 ila 6 gün arasında salamurada bekletilerek hem kendini çekmesi hem de ısı karşısında tamamen dağılmaması sağlanır. Kaşar veya beyaz peynir gibi farklı peynirlerin kullanımı, Susurluk Tostu tanımının dışındadır.
3. Sucuk:
Peynirin yanı sıra, tost içerisine dana eti sucuk eklenebilir. Sucuk kullanımı isteğe bağlı olsa da, genellikle tostla bütünleşen bir lezzettir.
4. Pişirme ve Servis:
Tost Makinesi: Susurluk Tostu, kendine has lezzetini, içerisine konulduğu tost makinesinin özelliğinden alır. Geleneksel olarak kullanılan bu makinelerde, ekmek dilimleri arasına peynir ve/veya sucuk konulur.
Yağ Uygulaması: Tost makinesinde gevretilip kızartılan tost, makineden alınmadan hemen önce dışına sürülen yağ ile son dokunuşu alır. Bu yağ, tostun dış yüzeyine parlaklık ve ekstra bir lezzet katmanı ekler.
Servise hazır hale gelen Susurluk Tostu’nun ideal kalınlığı 3-3,5 cm civarındadır. Bu standartlar, coğrafi işaretin güvencesi altındadır ve Susurluk Tostu’nu sıradan bir atıştırmalıktan öte, coğrafi kimlik taşıyan bir mutfak mirası haline getirir. Yanında, yine coğrafi işaretli Susurluk Ayranı ile tüketilmesi, lezzeti zirveye taşıyan geleneksel bir sunumdur.
