Manisa’nın Salihli ilçesindeki Sardes Antik Kenti’nde yürütülen arkeolojik kazılar, tarihe ışık tutan önemli buluntular ortaya çıkardı.
Lidya Uygarlığı’na başkentlik yapmış ve tarihte paranın ilk basıldığı yer olarak bilinen antik kentte, M.Ö. 8. yüzyıla ait bir Lidya Sarayı’nın kalıntılarına ulaşıldı.
Sikke, ok uçları ve insan kemikleri
Yaklaşık 120 yıldır devam eden ve şu an ABD Wisconsin Üniversitesi’nden Prof. Dr. Nicholas Cahill başkanlığında sürdürülen kazılar, farklı medeniyetlerin katmanlarını aşarak Lidya dönemine inmenin zorluklarına rağmen bu büyük keşfi mümkün kıldı.
Saray kalıntıları, yaklaşık 8 metrelik bir derinlikte, daha erken dönemlere ait lüks ev ve teras kalıntılarıyla birlikte bulundu. Buluntular arasında M.Ö. 6. yüzyılın başına tarihlenen 9 adet gümüş sikke, bronz ok uçları ve insan iskeleti parçaları da yer alıyor.
Prof. Dr. Cahill, sarayın keşfinin, Lidya uygarlığının tarihi rolüne dair yaygın inanışları değiştirebileceğini belirtti. Daha önce tarihçiler tarafından Yunan medeniyetine benzer, şehirleşmeye geç başlayan bir uygarlık olarak değerlendirilen Lidyalıların, M.Ö. 8. yüzyılda bile büyük ve anıtsal yapılar inşa eden, gelişmiş bir medeniyet olduğu ortaya çıktı.
Lidyalıların mimari üstünlüğü anlaşıldı
Bu keşif, Lidyalıların aslında doğu medeniyetlerinden, özellikle Friglerden esinlenerek özgün bir Anadolu medeniyeti oluşturduğunu gösteriyor. 1,5-2 metre genişliğindeki taş duvarlara sahip ve 6 metreden yüksek anıtsal yapı, o dönemde Yunan şehirlerinde inşa edilen küçük evlerle kıyaslandığında Lidyalıların mimari ve şehir planlama alanındaki üstünlüğünü kanıtlıyor.
UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer alan Sardes’te, Lidya tümülüsleri, Artemis Tapınağı, Antik Çağ’ın en büyük sinagogu ve Roma dönemi hamam kalıntıları gibi pek çok farklı döneme ait eser bulunuyor. Kazı sezonunu tamamlayan arkeologlar, saray kalıntılarının üzerini koruma altına alarak gelecek sezon daha detaylı çalışmalara devam etmeyi planlıyor.
