Türkiye’nin dört bir yanındaki eşsiz yerel zenginlikler, Ülke TV’nin “Değerlerin Daveti” programıyla hafta sonları ekranlara taşınıyor.
Program, coğrafi işaretlerle uluslararası alanda tescillenmiş ve korunmuş, ülkenin kültürel ve doğal mirasını oluşturan değerleri mercek altına alıyor. Tarım ürünlerinden nadir endemik türlere, köklü el sanatlarından ağız sulandıran yöresel lezzetlere kadar geniş bir yelpazede yer alan değerler, program aracılığıyla geniş kitlelere tanıtılıyor.
“Değerlerin Daveti”nin temel amacı, Türkiye’nin yerel ürünlerini ve sanatını ulusal ve uluslararası pazarlarda markalaştırma çabalarına destek olmak. Gaziantep baklavasından Konya’nın etli ekmeğine, Erzurum’un göz alıcı Oltu taşına kadar birçok bilinen değerin yanı sıra, henüz patentlenmemiş veya yeterince tanınmayan yerel ürün ve el sanatlarını üreten kişi ve kurumlar da bu program sayesinde önemli destek ve teşvik mekanizmaları hakkında bilgilendiriliyor.
Program, yerel üreticileri ve sanatçıları bilinçlendirerek, onların ulusal birliğe ve ülke ekonomisine katkı sağlamalarına olanak tanıyor. Kendi topraklarımızın özgün tatlarını, dokularını ve hikayelerini barındıran bu değerlere sahip çıkan “Değerlerin Daveti”, her hafta sonu Ülke TV ekranlarında izleyicileri bekliyor. Bu eşsiz yolculukla Türkiye’nin saklı kalmış hazinelerini keşfederken, yerel ekonomiye ve kültürel çeşitliliğe verilen desteğe tanık olacaksınız.
Bugünün ürünü: Konya Kenevir Helvası
Konya’nın zengin mutfak kültürünün önemli bir parçası olan Konya Kenevir Helvası, coğrafi işaretiyle tescillenmiş, yöreye özgü bir lezzettir. Bu helva, sadece bir tatlı olmanın ötesinde, geleneksel üretim metotları ve yöresel ürünlerle harmanlanmış bir mirasın temsilcisidir.
Üretim süreci ve aşamaları
Konya Kenevir Helvası’nın üretimi, titizlik ve ustalık gerektiren geleneksel bir süreçtir. Başlıca aşamaları şunlardır:
- Kenevir tohumlarının hazırlanması: Helvanın ana maddesi olan kenevir tohumları öncelikle özenle seçilir ve temizlenir. Ardından, tohumlar genellikle kavrulur. Bu kavurma işlemi, tohumların aromasını belirginleştirir ve sonraki aşamalar için hazırlar.
- Ezme ve çekme: Kavrulmuş kenevir tohumları, geleneksel yöntemlerle ezilerek veya değirmenlerde çekilerek macun kıvamına getirilir. Bu aşamada tohumların yağı açığa çıkar ve helvanın karakteristik yapısı oluşmaya başlar.
- Helvanın pişirilmesi: Geniş kazanlarda şeker veya pekmez (üzüm ya da dut pekmezi tercih edilebilir) ile su karıştırılarak bir şerbet hazırlanır. Şerbet kaynamaya başlayınca, hazırlanan kenevir tohumu ezmesi bu karışıma azar azar eklenir. Karışım, sürekli karıştırılarak kısık ateşte koyulaşana kadar pişirilir. Bu aşamada topaklanmayı önlemek ve helvanın homojen bir kıvam almasını sağlamak için karıştırma işlemi büyük önem taşır.
- Dinlendirme ve şekil verme: Helva istenilen kıvama geldiğinde ocaktan alınır ve genellikle mermer tezgahlara veya tepsilere dökülerek yayılır. Oda sıcaklığına gelene kadar dinlendirilir. Soğuduktan sonra dilimlenir veya elle kalıplara bastırılarak şekillendirilir. Bazı yöresel uygulamalarda, helvanın daha pürüzsüz olması için kalıplara basılmadan önce dövülme işlemi de uygulanabilir.
Çeşitleri ve kullanım şekilleri
Konya Kenevir Helvası, genellikle tek bir ana formda üretilse de, kullanılan şekerlendiriciye veya eklenen küçük dokunuşlara göre çeşitlilik gösterebilir:
- Şekerli kenevir helvası: En yaygın çeşididir ve şekerle hazırlanır. Daha tatlı bir profile sahiptir.
- Pekmezli kenevir helvası: Şeker yerine üzüm veya dut pekmezi kullanılarak hazırlanır. Daha koyu bir renge ve daha doğal, hafif meyvemsi bir tada sahiptir. Besin değeri açısından da tercih edilebilir.
- Bazı ustalar, helvanın içine çok az miktarda susam veya ceviz gibi kuru yemişler ekleyerek farklı aromalar yakalamaya çalışabilirler, ancak bu, geleneksel Konya Kenevir Helvası’nın ana tarifine genellikle dahil değildir.
Konya Kenevir Helvası, genellikle tek başına tüketilen doyurucu bir tatlıdır. Özellikle kış aylarında enerji verici özelliği nedeniyle tercih edilir. Yörede sıklıkla çay veya ayran ile birlikte ikram edilir. Sabah kahvaltılarında veya ikindi çaylarının yanında da tüketilebilir.
Coğrafi işaret tescili
Konya Kenevir Helvası, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından 05.11.2021 tarihinde coğrafi işaret tescili almıştır. Bu tescil, helvanın üretim yöntemlerinin, kullanılan hammaddelerin ve kalitesinin belirli standartlara uygun olduğunu belgeleyerek, yöresel ürünün özgünlüğünü ve gelenekselliğini güvence altına almıştır. Coğrafi işaret, aynı zamanda Konya Kenevir Helvası’nın taklit edilmesinin önüne geçmekte ve ürünün tanıtımına önemli katkı sağlamaktadır.
Konya Kenevir Helvası, geçmişten günümüze aktarılan bir lezzet öyküsü olup, Konya’nın kültürel ve gastronomik zenginliğinin somut bir örneğidir.
