Trabzon’un zengin geçmişi, Düzköy ilçesindeki Koskarlı Mağarası’nda 2024 yılında tamamlanan arkeolojik kazılarla gün yüzüne çıktı.
Bu kazılarda bulunan 10 bin yıllık yontma taş aletler, şehrin ilk yerleşimcilerinin izlerini taşıyor ve değerli kalıntılar artık Trabzon Müzesi’nde sergileniyor.
Kostaki Konağı’ndan doğan yeni müze kimliği
Geç Osmanlı Dönemi’nin önemli sivil mimari yapılarından Kostaki Konağı, 2018-2024 yılları arasındaki restorasyon ve düzenleme çalışmalarının ardından Trabzon Müzesi olarak kapılarını yeniden açtı.
20. yüzyılın başlarında Rum banker Konstantin Theofilaktos tarafından inşa ettirilen konak, mimari tasarımı ve özellikle iç mekanlarındaki kalem işi süslemeleriyle başlı başına bir sanat eseri. Müzenin giriş katı, konağın ilk dönemdeki yaşamını yansıtacak şekilde düzenlenerek ziyaretçilere o dönemin atmosferini yaşatıyor.
Tarih ve kültürün buluşma noktası
Müzenin birinci katı, Mustafa Kemal Atatürk’ün Trabzon’a yaptığı üç ziyareti ve erken Cumhuriyet döneminin önemli Trabzonlu simalarını belge, fotoğraf ve video gösterimleriyle sunuyor. Ayrıca, bakırcılık, çömlekçilik ve kuyumculuk gibi Trabzon etnografyasına özgü el sanatlarına vurgu yapan bölümler de bulunuyor. Kentin kaybolmaya yüz tutmuş zanaatları burada yeniden hayat buluyor.
Arkeoloji salonu: Binlerce yıllık bir zaman tüneli
Kostaki Konağı’nın bahçeden ulaşılan Arkeoloji Salonu, tarih öncesi dönemlerden Osmanlı sonuna kadar uzanan bir zaman yolculuğu sunuyor. Girişteki zaman çizelgesi, Trabzon ve çevresinde yaşamış kültürleri kronolojik sırayla gözler önüne seriyor. Prehistorik, Antik Yunan, Roma, Bizans ve Osmanlı dönemlerine ait eserlerin sergilendiği odalar, Antik Çağ’da Trabzon’daki günlük yaşamı ve denizciliği canlandırmalarla sunarak ziyaretçilere eşsiz bir deneyim yaşatıyor.
Çocuklar için hazırlanan interaktif “eğlen ve öğren” odası ise müzenin en yeni ve ilgi çekici bölümlerinden biri. Trabzon Kalesi kazılarından elde edilen yeni buluntular da bu salonda sergileniyor. Toplamda 720 esere ev sahipliği yapan Trabzon Müzesi, şehrin geçmişini geleceğe taşıyan önemli bir kültürel merkez niteliği taşıyor.
Müzede yer alan eserler hakkında bilgi veren Trabzon Müze Müdürü Levent Alnıak, 30 Mayıs 2025 tarihinde açılan müzeye bugüne kadar 3 binin üzerinde ziyaretçi geldiğini söyledi. Alnıak, Akçakale’de yapılan arkeolojik çalışmalar sırasında Bizans dönemine ait eserlerin Trabzon Müzesinde sergilendiğini kaydeden Alnıak, “Akçakale’nin restorasyonuna yönelik arkeolojik çalışmalar çerçevesinde 2012-2022 yıllarında Bizans sırrı kase parçaları, tezgah ağırlığı, metal bilezikler, burgulu iğne, mühür, sikke ve daha bir çok küçük buluntu ele geçirilerek Trabzon Müzesinde sergilenmektedir. Trabzon Kalesinin bölümleri olan Aşağıhisar, Ortahisar, Yukarıhisar bilimsel arkeolojik ve kurtarma kazı çalışmaları çerçevesinde Bizans sırrı kase parçaları mühür, sikke ve benzeri bir çok küçük buluntu burada sergileniyor” dedi.
Trabzon Düzköy ilçesi sınırları içerisinde yer alan Koskarlı Mağarasında 10 bin yıl öncesine dayanan yaşam belirtileri bulunduğuna dikkat çeken Alnıak, “Trabzon ili Düzköy sınırları içerisinde yer alan Koskarlı Mağarasında 2024 yılında başlattığımız bilimsel arkeolojik kazı çalışmaları kapsamında müzeye kazandırdığımız çakmak taşı ve obsidyen gibi ham maddelerden üretilmiş yontma taş aletler Trabzonun ilk meskunlarının 10 bin yıl önce mağara tipi yerlerde yaşadığını ortaya koymuştur. Buluntular yeni açılan müzemizde yerini almıştır” diye konuştu.
